Trzy pałace, trzy ruiny

 

Za polami, za lasami, za paroma zagonami... W ten sposób mogłabym zacząć naszą opowieść o cotygodniowej niedzielnej wyprawie pt." trzy pałace", bo tyle odkryliśmy na naszej wycieczce. Pojechaliśmy przez Większyce, Reńską Wieś, Pawłowiczki, gdzie odbiliśmy na drogę wojewódzką 417 w stronę miejscowości Dobrosławice i Maciowakrze i mijając na wprost skrzyżowanie , które w lewo biegło do wioski Koza, a w prawo do Baborowa, pożegnaliśmy Województwo Opolskie i wjechaliśmy do Śląskiego, a zaraz potem dotarliśmy do Krowiarek, gdzie mieści się zespół pałacowo-parkowy. Wg wikipedii " był on dawną siedzibą rodów Strachwitz, Gaschin i Donnesmarck. Zbudowany w 1826 r. na miejscu poprzedniego drewnianego dworu, który pochodził z XVII wieku. W latach 1852-1877 nastąpiła przebudowa pałacu oraz powstał park. Pałac ma m.in. skrzydło o charakterze secesyjnym, trójosiową część frontową pałacu, która zwieńczona jest czteroboczną wieżą z bogato dekorowanym ośmiobocznym hełmem. Obecnie pałac jest niezamieszkany i popada w ruinę.

Pałac przetrwał wojnę w stanie  nienaruszonym. Była tutaj Szkoła Aktywu Politycznego, a od 1947 roku Państwowy Dom Dziecka i przedszkole. W 1949 r. przypałacowy park został wpisany do rejestru zabytków. Od 1963 roku pałac przejął Szpital Rehabilitacyjno-Ortopedyczny. Od 1970 roku szpital opuścił pałac wraz z jego cennym wyposażeniem i rozpoczął się okres niszczenia. W 1988 r. pałac został sprzedany prywatnemu inwestorowi. Po prywatyzacji w latach 90 XX wieku nowy właściciel nie przeprowadził remontu ani nie zabezpieczył obiektu. Pałac z roku na rok niszczał coraz bardziej, a właściciel unikał planowanych kontroli konserwatora zabytków. W 2004 r. zespół pałacowo-parkowy został wystawiony na sprzedaż przez małopolskiego developera.  31 maja pałac został sprzedany spółce Kalydna Sp. z o.o. z luksemburskim kapitałem. 30 lipca rozpoczęły się pierwsze prace mające uchronić obiekt przed zniszczeniem, dokonano oględzin najwyższej wieży pałacu. W sierpniu nad Krowiarkami przeszła wichura, która spowodowała przechylenie wieży. Wieża wsparta była na 8 drewnianych belkach, z czego jednej nie było, druga zgniła, a trzecia złamała się na pół w czasie wichury. W wyniku wichury i m.in. oględzin zdecydowano się na zdjęcie wieży, bowiem groziła ona zawaleniem do środka pałacu, w tym do sali balowej.  21 sierpnia jedno z parkowych drzew zawaliło się na główną bramę prowadzącą do pałacu i ją poważnie uszkodziło. Brama została podparta belkami w celu zabezpieczenia przed zawaleniem. 27 sierpnia najwyższa wieża pałacu, która groziła zawaleniem została ściągnięta za pomocą specjalnie sprowadzonego dźwigu

Wokół pałacu znajduje się w stanie szczątkowym park z pięknym, starym drzewostanem. Obecnie cały teren jest zamknięty, ogrodzony i nie można podziwiać pięknych drzew, rzeźb ogrodowych. Wg wikipedii   na terenie parku mieści się mauzoleum właścicieli pałacu ze zniszczonymi sarkofagami, wozownia i stajnia. Niestety nie udało nam się tego sprawdzić.

Ze smutkiem opuściliśmy ruiny przepięknego pałacu z koronkowymi balkonikami, smutnymi oczodołami okien z powybijanymi szybkami....Pogoda była nie najlepsza, pochmurna. Na horyzoncie zalegały ołowiano szare chmury. Wąską drogą asfaltową, szeroką na jeden samochód pojechaliśmy  dalej przez Gamów do Strzybnika, gdzie w zaniedbanym parku znajdują się ruiny pałacu z XIX wieku. W 1945 roku zabytek przejął Skarb Państwa, a zarządzało nim Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie po neoklasycystycznym pałacu pozostały tylko ruiny. Ruiny pałacu znajdują się w parku krajobrazowym, w którym znajdują się unikatowe okazy drzewostanu, takie jak:buk czerwonolistny, kasztan jadalny i platan klonolistny . Pałac ten jest w strasznym stanie. W zasadzie jest tak zniszczony, że obecnie nie ma już czego ratować. Pochodziliśmy po zaroślach, w których zakwitają pierwsze fiołki, zawilce, kaczeńce, pokiwaliśmy głową nad ruinami, które starają się ukryć w wiosennej zieleni  i pojechaliśmy dalej, po drodze mijając stary spichlerz, który chyba jedyny jest jeszcze w dobrym stanie. Wyszło słoneczko i z deszczowego, smutnego dnia zrobiła się radośnie wiosenna i przyjemna niedziela.

 

Aby w naszej pamięci nie pozostał tylko smętny obraz rumowiska, zniszczonych, połamanych cegieł, pojechaliśmy drogą krajową 45 i skręciliśmy drogą na Łany, odbijając tam do Błażejowic, skąd drogą 421 skierowaliśmy się w stronę  Miejsca Odrzańskiego, aby po drodze skręcić w prawo i w ten sposób zajechaliśmy do Sławikowa. Pałac, z którego pozostały obecnie jedynie koronkowe resztki fasad, jest mimo wszystko przepiękny i robi wrażenie. Podobno powstał w XIX wieku. Wg. wikipedii został on częściowo zniszczony pod koniec II wojny światowej w czasie walk o przyczółek łubowicki między Wermachtem  i Armią Czerwoną. W czasach PRLu wyposażenie pałacu zostało rozkradzione a sam pałac został zdewastowany i popadł w ruinę. Pałac jest otoczony parkiem o powierzchni 6 ha, w którym rosną drzewa liściaste i znajduje się ruina kaplicy nagrobnej von Eikstedtów. W otoczeniu pałacu znajdują się również ruiny dawnego spichlerza i oranżerii. Po 1989 r. pałac przeszedł we władanie Agencji Nieruchomości Rolnych, która sprzedała go prywatnemu inwestorowi. W 2005 r. inwestor przekazał nieruchomość gminie, gdyż nie stać go było na utrzymanie tego zabytku. W 2011 wójt gminy planował wystawić zabytek na licytację. Od 2018 gmina Rudnik, rezygnując z planów sprzedaży obiektu, zabezpiecza obiekt przed dalszą degradacją.

I tyle o naszej niedzielnej wycieczce, aby pooglądać ruiny pięknych niegdyś 

pałaców. Mimo iż stare i zniszczone, nadal zachwycają. Jaka szkoda, że niektóre

 z nich już dogorywają. Dni ich są policzone.  Niedługo pozostanie po nich

 jedynie wspomnienie. 

W zasadzie chciałam jeszcze opowiedzieć o paru ważnych dla mnie sprawach.

 Po pierwsze o tym , że marzenia nastolatek i kobiet dojrzałych czasem są takie same. 

I jeszcze o moim drugim szczepieniu covid, na które musiałam poświęcić bite 

pięć godzin, oraz o tym, że w trudnej sytuacji może być wesoło i śmiesznie. 

Jednak myślę, że zostawię to na następny raz. A więc do następnego postu.

 Zdrowia Wam życzę.